نگاهی به فیلم «تابستان داغ» / قصۀ سیمرغ و سوختن
بهرنگ ملک محمدی: فیلمهایی که در بسیاری از اوقات اتفاقا مانند همین تابستان داغ فیلمهای خوبی هم هستند، اما اشکال داستان دقیقا همین جاست.فیلمهایی که باید به تدریج به بدنه سینمای ایران وارد شوند تعدادشان هر روز بیشتر میشود و توازن بین نیروهای جدید و قدیم از بین رفته و یکباره در جدول اکران یک سال با تعداد زیادی فیلم اول و اسم اول با ایدههای مشابه روبهرو میشویم. این نکته بیشک به فیلمسازان جوان و جویای نام ارتباطی ندارد و متوجه سیاستگذاران کلان سینمای ایران است.
«تابستان داغ» داستان بحران روابط انسانی در تهران معاصر است. فیلم به شکل نمادین دو زوج متفاوت به لحاظ تحصیلی و مالی را روبهروی هم قرار میدهد و در این میان حلقه اتصال این دو زوج و اساسا بسیاری از آدمهای این شهر که خود کاراکتری جدا در فیلم است روابط آنهاست.
دو زوج نسرین و فرهاد با وضع مالی نامناسب و سارا و ایمان که پزشک هستند و این تقابل یا چالش وقتی شکل میگیرد که دو زن خانواده هر کدام به دلیلی شاغل هستند و از فرزندانشان غافل میشوند.
نسرین به دلیل نیاز مالی و سارا به دلیل این که نمیخواهد به همدان بازگردد و حاضر نیست برای بار دوم حامله شود. این بیتوجهی به فاجعهای میانجامد که فیلمساز با روایتی نرم و روان از ابتدا آن را خوب میچیند و گسترش میدهد و اتفاقا بزرگترین ویژگی فیلم همین گسترش داستان و بحران به وجود آمده پیرامون آدمهاست.این نکته باعث میشود بیننده آرام آرام با شرایط همراه شود و وقتی فاجعه اصلی رخ میدهد منطق روایی آن هم قبلا طراحی شده است؛ البته فیلم پس از اتفاق اصلی به شکل مشهودی افت میکند و به وضوح میتواند زودتر تمام شود، زیرا جنس سکانسهای پایانی فیلم به شکلی است که با دیدن هر کدام از آنها انتظار تیتراژ پایانی را میتوان داشت.
تابستان داغ تا جایی که از تجربه اول یک فیلمساز برمیآید قصهاش را راحت تعریف میکند و اتفاقا از نشانههایی که میتواند استفاده کند به خوبی بهره میبرد.فیلم در همان سکانس افتتاحیه از پشت بام شروع میشود و تماشاگر هوشمند در مییابد داستانی در اینجا اتفاق خواهد افتاد. در دو زندگی به نمایش در آمده به نظر قصه نسرین و فرهاد همان کلیشه مرد بی مسئولیت و زن رنجدیده را تکرار میکند، اما در داستان سارا و ایمان نگاهی جامعتر وجود دارد.مباحثی مانند مهاجرت معکوس یا شیوه کارکردن زنان در بیرون خانه که خوشبختانه اینجا با تفکرات فمینیستی آلوده نشده و واقعیتی را میگوید که به شکل فزایندهای رو به افزایش است.
اوج داستان تابستان داغ نمایش بیمسئولیتی مادری است که با شنیدن صدای شیر آب در حمام خانه پرستار بچهاش به تصور این که او در خانه است پسرش را به دختری خردسال میسپارد و وقتی او و همسرش متوجه گم شدن پرهام میشوند به جای تلاش برای پیدا کردن او به یکدیگر اتهام میزنند.
این تابو شکنی از کلماتی همچون مادر، پدر و از این دست در حقیقت میخواهد مرز مسئولیتپذیری و عشق غریزی را مشخص کند. تابستان داغ قصهای دارد که سعی میکند از سیاهنمایی دور باشد و بدون جنجالهای مرسوم روابط انسانی را به چالش بکشد و نکته جالب اینجاست که این روزها هنوز زمان زیادی از دو سه اتفاق تلخ با همین موضوع در کشور نگذشته و شاید این تقارن بتواند به بهتر دیده شدن فیلم کمک کند.
تابستان داغ بازیهای بدی دارد و انگار فیلمساز نتوانسته آن طور که باید از چهرههای فیلمش بازی بگیرد. البته از دو منظر این اتفاق میافتد؛ اول بازی گرفتن از مینا ساداتی در نقشی جدید است که مانند همه فیلمهای قبلی او این اتفاق نیفتاده و دوم ناتوانی برای خارج کردن علی مصفا، صابر ابر و پریناز ایزدیار از کلیشههایی است که در آن گرفتار شدهاند. علی مصفا بسیار معمولی است و اساسا اتفاقی در جنس بازی او وجود ندارد و صابر ابر هم به طور قطع تکرار تمام فیلمهایی است که از او دیدهایم و این مورد بخصوص حتی در گریم و لباس او هم دیده میشود.
نکته مهمتر بازی پریناز ایزدیار است که با توجه به نقشش در «ابد و یک روز» میشد متصور بود که سیل پیشنهادها برای تکرار آن نقش به سوی او سرازیر شود و در تابستان داغ با آن که فیلمساز تلاشش را میکند، اما باز تا حدودی در همان قالب باقی مانده است. تابستان داغ با توجه به فیلمبرداری فوقالعادهاش اگر میتوانست از بازیهای متناسب با کادربندی و تصاویرش استفاده کند قطعا حاصل فیلمی متفاوت میشد.
تابستان داغ از همان مولفههای آشنای سینمای ایران در چند سال گذشته و به طور مشخص سینمای اصغر فرهادی استفاده میکند. دروغ که این بار توسط یک دختر خردسال فاجعهای را کامل میکند و تلاش آدمها برای پنهانکاری و رمزگشایی که در پایان با سکوت همراه میشود. سوال جدی بسیاری از منتقدان این روزها این است که تا چه زمانی میتوان این تمها را تکرار کرد؟ به نظر نگارنده استفاده از این داستانها به خودی خود اشکالی ندارد، اما وقتی در یک بازه زمانی کوتاه فیلمهای بسیاری به این شکل ساخته میشود نوعی مخاطبگریزی اتفاق میافتد که نشانههایش را میتوان در فروش فیلمها دید. مثال دیگر این که فیلم «ملبورن» ساخته نیما جاویدی هم قبلا به همین موضوع پرداخته هرچند ملبورن در مقایسه با تابستان داغ فیلم ضعیفی است، اما باز هم از همان مولفهها استفاده میکند و به نظر میرسد باید تفکری جدید و پویا به سینمای ایران تزریق شود.
ادغام بخش فیلم اول و دوم فجر در مسابقه اصلی یکی از خطاهای بزرگ جشنواره فیلم فجر در این سالهاست. وقتی فیلم یک کارگردان فیلم اولی در هر سطحی با آثاری از سینماگران باسابقهتر مقایسه میشود دو آسیب جدی به وجود میآید. در حالت اول امکان دارد فیلم حتی به بخش اصلی راه پیدا نکند و یک فیلمساز جوان به کلی مسیر حرفهایاش عوض شود.در حالت دوم اگر به فیلمی مانند تابستان داغ که اتفاقا فیلم سر و شکل دار و قابل دفاعی است توجه بیش از اندازه شود و با کاندید شدن یا دریافت سیمرغ بلورین، یک فیلمساز جوان و با استعداد به نقطه نهایی و قله سینمای ایران برسد اتفاق بسیار خطرناکی رخ میدهد. به یاد دارم سعید ابراهیمیفر که در مورد فیلم «نارونی» او همچنین اتفاقی افتاد در مصاحبهای چند سال پیش از جشنواره فجر خواهش کرده بود که این کار را در مورد فیلمسازان جوان تکرار نکند و مثال جالبی زد. این که آن سیمرغ برای فیلم نار و نی مانند یک بلوک سیمانی سنگین به پایش بود که او را به ته آب برد. این اتفاق در مورد بسیاری دیگر از فیلمسازان جوان هم در حال تکرار است و در این میان علاقه عجیب جشنواره فجر به کاندیدا کردن یا دادن همه جوایز به یک فیلم اولی صدای خیلیها را درآورده و سوال نگرانکننده آخر این که سعید روستایی چرا فیلم نمیسازد؟ امیدوارم فیلم نساختن او به جایزههای ابد و یک روز ربطی نداشته باشد.
- مطالب مرتبط
- برادران لیلا که بودند و چه کردند؟
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- یادداشتی درباره فیلم "چپ راست"
- نگاهی به فیلم سراسر شب/ خسته و پُر مَلال!
- نگاهی به فیلم جمشیدیه / از کوره در رفتن!
- نگاهی به فیلم "پاپ"/ عشق و چیزهای دیگر
- نگاهی به بنفشه آفریقایی/ مردانگی های یک زن!
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- نقد کوتاهی بر فیلم "هفت و نیم"/فقط گفتن و رفتن!
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
نظرات کاربران
- 20 فیلم جنجالی که نباید با همسر یا نامزدتان تماشا کنید! (قسمت1)/دختر خوب و دختر گمشده!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- ببینید: تیپ و استایلِ دهه هفتادی های سینما!
- زیباترین بازیگران زن ایرانی در رتبه بندی جهانی
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- سرنوشتِ دکورهای میلیاردی سریال «مختارنامه»/ به فیلمبرداران «عروسی» اجاره داده می شود!
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- فصل دوم سریال «نفس» امسال جلوی دوربین می رود
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- «نوشدارو» روی آنتن شبکه سلامت می رود
- حال خوب اجرای تئاتر در روزهای آلوده تهران
- پوراحمد: با بُکن نَکنهای صداوسیما کنار نمیآیم!
- عکسهای بدون حجاب بازیگر معروف ایرانی در کانادا
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- ببینید: انتقاد تند حامد بهداد از مسعود کیمیایی
- تصادف رضا عطاران؛ حادثه ای که به خیر گذشت!
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- ده فیلم مناسب برای درون گراها و انزوا طلبان!
- عکس: مراسم تشییع پیکر حبیب الله کاسه ساز
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- یک واکنش به سحر قریشی و لیلا اوتادی/ چشم و ابروی زیبا در این شهر زیاد است!
- ازدواج مجری صدا و سیما با خانم بازیگر +عکس ها
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- یادداشتی بر فیلم «قهرمان»ساختۀ اصغر فرهادی
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- عجیبترین اتفاقات سال 2020 در پروژههای سینمایی
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
- آهنگ جدید سینا شعبانخانی به نام ناراحتم
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- گزارشی از اختتامیه جشنواره سی و سوم فیلم کودکان
- سه شعر دردسرساز که خوانندگان معروف خواندند
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- تخفیف ویژۀ کتابهای سینمایی در نمایشگاه کتاب
- آهنگ «جان دار» ازمحمدرضا علیمردانی و امین بانی
- ساخت سریال در شبکه نمایش خانگی متوقف شد
- یادداشتی درباره فیلم "چپ راست"
- ببینید: تغییرِ ظاهر مجری زن تلویزیون!
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- ببینید: تیپ و استایلِ دهه هفتادی های سینما!
- زیباترین بازیگران زن ایرانی در رتبه بندی جهانی
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- سرنوشتِ دکورهای میلیاردی سریال «مختارنامه»/ به فیلمبرداران «عروسی» اجاره داده می شود!
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- فصل دوم سریال «نفس» امسال جلوی دوربین می رود
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- «نوشدارو» روی آنتن شبکه سلامت می رود
- حال خوب اجرای تئاتر در روزهای آلوده تهران
- پوراحمد: با بُکن نَکنهای صداوسیما کنار نمیآیم!
- عکسهای بدون حجاب بازیگر معروف ایرانی در کانادا
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- ببینید: انتقاد تند حامد بهداد از مسعود کیمیایی
- تصادف رضا عطاران؛ حادثه ای که به خیر گذشت!
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- ده فیلم مناسب برای درون گراها و انزوا طلبان!
- عکس: مراسم تشییع پیکر حبیب الله کاسه ساز
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- یک واکنش به سحر قریشی و لیلا اوتادی/ چشم و ابروی زیبا در این شهر زیاد است!
- ازدواج مجری صدا و سیما با خانم بازیگر +عکس ها
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- یادداشتی بر فیلم «قهرمان»ساختۀ اصغر فرهادی
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- عجیبترین اتفاقات سال 2020 در پروژههای سینمایی
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
- آهنگ جدید سینا شعبانخانی به نام ناراحتم
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- گزارشی از اختتامیه جشنواره سی و سوم فیلم کودکان
- سه شعر دردسرساز که خوانندگان معروف خواندند
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- تخفیف ویژۀ کتابهای سینمایی در نمایشگاه کتاب
- آهنگ «جان دار» ازمحمدرضا علیمردانی و امین بانی
- ساخت سریال در شبکه نمایش خانگی متوقف شد
- یادداشتی درباره فیلم "چپ راست"
- ببینید: تغییرِ ظاهر مجری زن تلویزیون!
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!