بحران کمبود بازیگران جوان در سینما/ عامل پیر شدن سینمای ایران چیست؟
روزنامه ابتکار نوشت: از جمله ادعاهایی که این روزها به گوش میرسد کمبود بازیگران جوان در سینمای ایران است. با نگاهی گذرا به فهرست بازیگران در فیلمهای جشنواره فیلم فجر که به نوعی ارزیابی سالانه سینمای ایران محسوب میشود، خواهیم دید که هر کدام از بازیگران نامآشنا در چند فیلم بازی کردهاند و از طرفی به ندرت چهره تازهای در فیلمها معرفی میشود.در جریان گفتوگو با یکی از بازیگران زن از فیلمی که در آن نقش یک دانشجو را بازی میکرد درباره تناسب سنش با این نقش پرسیدم، پاسخ داد: «شاید باورتان نشود خودم هم از بازی در نقش یک دانشجو خسته شدهام. چرا که از دوران دانشجویی من گذشته است و از آن حال و هوا فاصله گرفتهام. گویا تعداد بازیگرانی که در آن سن و سال هستند، کمتر وجود دارد.»
آنچه مسلم است سینمای ایران دچار کمبود بازیگر زن و مرد متولد دهه هفتاد است. این در حالی است که متولدین دهه 60 در جریان یک دوره استعدادیابی وارد سینما شدند و بسیاری از آنهای جزو چهرههای شاخص این عرصه هستند. بعد از این برهه زمانی تا امروز از همان چهرهها برای نقشهایی استفاده میشود که به لحاظ سنی از آنها کوچکتر هستند. به نظر میرسد نبود برنامهریزی برای ورود چهرههای جوان در حال حاضر کارگردانها برای انتخاب بازیگران بین فاصله سنی 17 تا 26 (متولدین دهه 70) با مشکلاتی مواجه هستند. در ادامه گزارشی درباره بررسی علل این روند تهیه شده است و با صاحبنظران این حوزه گفتوگو کردیم.
سهم متولدین دهه 70 در سینمای ایران
بازیگرانی نظیر باران کوثری، ترانه علیدوستی، هدی زینالعابدینی، پگاه آهنگرانی، افسانه پاکرو، سارا رسولزاده، بهاره کیانافشار، الناز شاکردوست، نگار جواهریان، طناز طباطبایی، پریناز ایزدبار، امیر جدیدی، ساعد سهیلی، مهرداد صدیقیان، حامد کمیلی، میلاد کیمرام، نوید محمدزاده، نازنین بیاتی، گلاره عباسی، مصطفی زمانی، صابر ابر، مینا ساداتی، مونا احمدی، الناز حبیبی و سیاوش خیرابی بخشی از متولدین دهه 60 هستند که در اکثریت تولیدات سینمایی حضور دارند. در مقابل ماهور الوند، علی شادمان، ترلان پروانه و ارسلان قاسمی از جمله بازیگران شناخته شده متولدین دهه 70 هستند. تعداد اندک بازیگران بین 18 تا 26 سال سوال برانگیز است.چرا که روند معرفی چهرههای جدید در سینمای جهان نشان از پویایی آثار تولیدی کشورها دارد. بنابراین چه چیزی باعث شده است که سینمای ایران به این مهم توجهی نشان ندهد؟
سینما در دورههای گذشته گلخانهای بود
علی سرتیپی تهیهکننده فیلمهای «ورود آقایان ممنوع» و «ردکارپت» دلیل تعداد اندک بازیگران جوانتر در فیلمهای سینمایی و استفاده از بازیگران نام آشنای دهه 60 را اینگونه بیان کرد: «مهمترین دلیلی که سرمایهگذاران و تهیهکنندگان به دنبال بازیگران چهره میروند، تضمین کردن سرمایه در سینما است. یعنی اگر شرایطی داشتیم که برگشت سرمایه فیلمها تضمین میشد، قطعا ریسک میکردیم و از بازیگران جوان استفاده می کردیم. اگر فیلمها بیمه میشدند و تعداد سالنهای نمایش برای اکران گسترده فراهم میشد، در خارج کشور نمایش داشتیم، همچنین قاچاق دیویدی و سیدی را نداشتیم، و میتوانستیم فیلمهایی که در اکران شکست خوردهاند را راهی نمایش خانگی کنیم و «وی ا دی» و تبلیغات در سطح وجود داشت، به عنوان یک تهیه کننده ریسک میکردم و بازیگران جوان را معرفی میکردم. این کاستیها باعث میشود تهیهکننده و سرمایهگذار محافظهکار شود که مبادا سرمایههایی که برای تولید یک فیلم در نظر گرفتهام با چهرههای جدید از دست بدهم. این درحالی است که انتخاب بازیگران چهره در یک فیلم باعث میشود تهیهکننده و سرگروه سینمایی بهتری نصیب فیلم شود.»
سرتیپی درباره اینکه چرا تهیهکنندگان در دهههای اخیر ریسک معرفی بازیگر جدید را قبول میکردند، میگوید: «سینمای ایران در دهههای پیش از این به نوعی گلخانهای بود. وام و سوبسیت داده میشد، تعداد تولیدات سینمایی کمتر بود و امکاناتی را در اختیار فیلمساز قرار میدادند. در حال حاضر امکانات محدودی داریم و در عین حال هزینههای تولید بسیار بالا رفته است. در نتیجه تهیهکننده دهه 90 با دهه 60 و 70 دیدگاههای متفاوتی دارند.»او درباره چشماندازی که سینما در دهههای پیشرو که بازیگران جوان و چهره ندارد، توضیح میدهد: «مشخصا این بحرانی است که دیر یا زود با آن مواجه خواهیم شد. امیدوارم مسئولان ارشاد به این حوزه ورود کنند و به وسیله تلویزیون و تئاتر چهرههای را تربیت کنند تا بتوانند وارد سینما شوند.
دنبال کلههای فیلم هستند
سامان سالور کارگردان فیلمهای « چند کیلو خرما برای مراسم تدفین» و «تمشک» درباره نسبت اندک بازیگران متولد دهه 70 به دهه 60 توضیح میدهد: «موضوعی که عنوان شده است متاسفانه یکی از مهمترین معضلات سینمای ایران است. اگر بخواهیم جزئیتر صحبت کنیم حتی نسبت بازیگران مرد به زن هم کمتر است. به گونهای که برای انتخاب بازیگر جسور و با استعداد مرد دچار مشکل میشویم. زمانی بود که تئاتر و کلاسهای بازیگری در معرفی بازیگران نقش تاثیرگذاری داشتند اما در حال حاضر در تئاتر هم در راستای تامین سرمایه از چهرههای محبوب و مشهور استفاده میکنند که به اصطلاح مردم را به سالن بکشند. با این تفاسیر اگر کارگردان هم جسارت همکاری و معرفی بازیگر جوان و جدید را داشته باشد،
تهیه کننده زیر بار نمیرود. جسارت در فیلمسازی نه تنها در حوزه انتخاب بازیگر بلکه در فیلمنامه و کارگردانی از بین رفته است. از زمانی که دوست نازنینم و کارگردان کاربلد سینمای ایران، اصغر فرهادی در سطح جهانی به موفقیت رسید، متاسفانه با سونامی فیلمهایی روبهرو شدهایم که شبیه هم شدهاند. در شرایطی که جسارت تولید فیلمهای متفاوت وجود ندارد، تهیهکننده و سرمایهگذار زیر بار معرفی چهره جدید نمیرود. این حرف را کسی به شما میگوید که حداقل چند بازیگر جدید به سینما معرفی کرده است یا اگر در فیلمهای دیگری بازی کردهاند در آثار من دیده شدند. متاسفانه در حال حاضر نمیتوانم چنین ریسکی کنم. فضای سینما بسته است و همه به دنبال بازگشت سرمایه هستند. تا اندازهای که تهیهکننده قبل از هر چیز میپرسد بازیگران فیلم چه کسانی هستند؟
بنابراین اگر کارگردان هم بخواهد صبوری کند و بازیگر با استعداد و پر انرژی را معرفی کند، تهیهکننده و سرمایهگذار مخالفت میکنند. همچنین در مرحله بعد از سرمایهگذار، با صخره بزرگی به نام سینماداران و پخشکنندگان مواجه میشویم. واقعیت این است که در این سالها اصطلاحی مد شده است که کلههای فیلم چه کسانی هستند؟ در واقع کلههای فیلم، چهرههایی هستند که تماشاگر را به سالن میآورند.»
او در ادامه میگوید: «منِ سامان سالور با این جریان مقابله کردم و دو سال فیلم نساختم. معتقدم این روند راه به جایی نمیبرد مگر اینکه مجبور به ساخت فیلمهایی بشوم که دوستشان ندارم یا به جای آب کر به آب جاری وصل باشم. سینما این روزها گران شده است. شرایطی که بازیگران جدید را به سرانجام برسانیم فراهم نیست. در این میان آموزشگاهها وکلاسهای بازیگری فارغ از کیفیت به دنبال چهره هستند تا هنرجو جذب کنند. در مواردی فراخوان بازیگری میدهند که پول بدهید، در کلاسها شرکت کنید تا بتوانید در یک یا دو سکانس از سریال و فیلم چهرههایی که تدریس میکنند، بازی کنید. این کار یک نوع بدعتگذاری است، وظیفه کلاسهای بازیگری تربیت بازیگران است نه اینکه به این شکل جیب مردم را خالی کنند.» سالور در پایان اضافه کرد: «در شرایطی افرادی با ساختن دابسمش معروف میشوند و در برنامههای تلویزیون یک برنامه 2 ساعته به آنها اختصاص داده میشود، جای تعجب نیست که به زودی با نبود بازیگران جوان و حرفهای مواجه شویم. متاسفانه کسانی مثل من در سطح کلان تصمیمگیرنده نیستند. روابط درون سینما این روند را ایجاد کرده است که به زودی ضربه آن را خواهیم خورد.
- مطالب مرتبط
- فیلم کارگردان ایرانی از تاجیکستان به اسکار میرود
- برای این ۱۰ فیلم ایرانی در خیابانها صف بسته بودند
- دورخیز «فسیل» برای گیشۀ ۱۰۰ میلیاردی!
- گفت و گو با میثم کزازی کارگردان فیلمِ «شین»
- معرفی برگزیدگان چهلویکمین جشنواره فیلم فجر
- رقابت 22 فیلم در چهلمین جشنواره فیلم فجر
- برخورد مخاطب با گورکن، صِفر و صَدی است!
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- برگزیدگان جشنواره جهانی فیلم فجر معرفی شدند
- آنچه دربارۀ فیلمهای جشنواره فجر 39 نمی دانستید!
نظرات کاربران
- 20 فیلم جنجالی که نباید با همسر یا نامزدتان تماشا کنید! (قسمت1)/دختر خوب و دختر گمشده!
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- عکسهای اکران خصوصی فیلم «ساعت 5 عصر»
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- نگاهی به فیلم «ماجان» / تکرارِ ساختاری منسوخ!
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- بازگشت ناامیدکنندۀ کارگردان بزرگ به سینما
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- تازه ترین آمار فروش فیلمهای سینمایی
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- عکسهای چهاردهمین جشن بازیگر خانه تئاتر
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- برگزاری کنسرت همایون شجریان در لندن
- آیا سایت های فروش بلیت، تماشاگران را فریب می دهند؟
- عکس: مراسم تشییع پیکر حبیب الله کاسه ساز
- زمان پخش فصل جدید «بچه مهندس» مشخص شد
- اجرای یک پرفورمنس کرونایی در پیرانشهر!
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!
- شایعات جنجالی دربارۀ ازدواج بازیگران/ از شریفینیا و رز رضوی تا بنیامین و بهاره افشاری
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- دنباله سریال "دنیای شیرین دریا" بدون پوپک گلدره
- عکس/ ازدواج «دی کاپریو» با یک دختر 20 ساله
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- سرنوشتِ دکورهای میلیاردی سریال «مختارنامه»/ به فیلمبرداران «عروسی» اجاره داده می شود!
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- یک بازیگر شمالی: فقط نقش گیلکی به من پیشنهاد میشود!
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- «خانه سینما» از هیچ نامزدی حمایت نمی کند
- خبرهای جدید از بازیگران فیلم «مست عشق»
- پورناظری: مجبورمان کرده بودند جوازِ حملِ ساز بگیریم!
- پخش بیش از ۵۰ فیلم در تاسوعا و عاشورای حسینی
- «گپ کوک» روی آنتن می رود
- اولین پوستر «هزارپا» رونمایی شد
- اسپانیا، برزیل و فرانسه بیشترین فیلم را در جشنواره شهر دارند
- حیف است که مهران مدیری «دورهمی» بسازد!/ تلویزیون، رضا عطاران را فراری داد!
- «روزی روزگاری در هالیوود» سریال میشود
- نگاهی به فیلم «اکسیدان» / آدم برفی و بی نوایان!
- هفت بازیگر ایرانی که وزن کم کرده اند
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- عکسهای اکران خصوصی فیلم «ساعت 5 عصر»
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- نگاهی به فیلم «ماجان» / تکرارِ ساختاری منسوخ!
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- بازگشت ناامیدکنندۀ کارگردان بزرگ به سینما
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- تازه ترین آمار فروش فیلمهای سینمایی
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- عکسهای چهاردهمین جشن بازیگر خانه تئاتر
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- برگزاری کنسرت همایون شجریان در لندن
- آیا سایت های فروش بلیت، تماشاگران را فریب می دهند؟
- عکس: مراسم تشییع پیکر حبیب الله کاسه ساز
- زمان پخش فصل جدید «بچه مهندس» مشخص شد
- اجرای یک پرفورمنس کرونایی در پیرانشهر!
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!
- شایعات جنجالی دربارۀ ازدواج بازیگران/ از شریفینیا و رز رضوی تا بنیامین و بهاره افشاری
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- دنباله سریال "دنیای شیرین دریا" بدون پوپک گلدره
- عکس/ ازدواج «دی کاپریو» با یک دختر 20 ساله
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- سرنوشتِ دکورهای میلیاردی سریال «مختارنامه»/ به فیلمبرداران «عروسی» اجاره داده می شود!
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- یک بازیگر شمالی: فقط نقش گیلکی به من پیشنهاد میشود!
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- «خانه سینما» از هیچ نامزدی حمایت نمی کند
- خبرهای جدید از بازیگران فیلم «مست عشق»
- پورناظری: مجبورمان کرده بودند جوازِ حملِ ساز بگیریم!
- پخش بیش از ۵۰ فیلم در تاسوعا و عاشورای حسینی
- «گپ کوک» روی آنتن می رود
- اولین پوستر «هزارپا» رونمایی شد
- اسپانیا، برزیل و فرانسه بیشترین فیلم را در جشنواره شهر دارند
- حیف است که مهران مدیری «دورهمی» بسازد!/ تلویزیون، رضا عطاران را فراری داد!
- «روزی روزگاری در هالیوود» سریال میشود
- نگاهی به فیلم «اکسیدان» / آدم برفی و بی نوایان!
- هفت بازیگر ایرانی که وزن کم کرده اند