نگاهی به فیلم «سد معبر»/ فلاکت بدون سیاه نمایی!
جمشید خاوری: بعد از موفقیت فوق العاده ای که سعید روستایی با نخستین ساخته اش (ابد و یک روز) به دست آورد؛ ریسک یزرگی بود که یک فیلمساز به سراغ فیلمنامه ای برود که سعید روستایی نوشته است. چرا که اگر فیلم، خوب از آب در می آمد بیشترِ موفقیت ها را به پای فیلمنامه نویس می نوشتند و اگر هم فیلمِ ضعیفی تولید می شد آنرا ناشی از ناتوانی کارگردان می دانستند اما خوشبختانه محسن قرایی در دومین تجربه سینمایی اش از این آزمون ، سربلند بیرون آمده است.
واقعیت این است که «سد معبر» بیشتر داشته هایش را مدیون «فیلمنامه» است و کارگردان، بهترین کارِ ممکن؛ یعنی «ساخت یک فیلمِ استاندارد از فیلمنامه ای که موجود بوده» را انجام داده است. البته با مهارتی که نه در دام تکنیک و فرم های عجیب و غریب افتاده و نه در جایی خواسته برتری خودش را به عنوان کارگردان به رخ مخاطب بکشد.
«سد معبر» از منظر شخصیت پردازی ، دقت روی داستانهای فرعی، پرداختن به جزئیات و ریتم مناسب، یکی از فیلمنامه های خوب سالهای اخیر سینمای ایران است.فیلم، داستان زندگی مردمی از طبقه پایین جامعه را روایت می کند که هر یک به نوعی در گرداب فقر و بدبختی گرفتارند. نویسنده مانند دیگر فیلمنامه اش (ابد و یک روز) قصه را در میان مردمی روایت می کند که هشتشان گروی نُه شان است . او در طول فیلم نشان می دهد مردم چقدر بی اعصاب و کم طاقت شده اند و هر یک به نوعی از بیماری روانی دست به گریبانند. مردمی که در فقر و فلاکت زاده شده اند و در همان شرایط زندگی می کنند و در نهایت می میرند و انگار به این جبر راضی شده اند!
البته این نکته را هم نباید فراموش کرد که انعکاس واقعیات جامعه و مشکلاتی که در زمینه های خانوادگی و اجتماعی وجود دارد نیاز به یک نگاه منصفانه و جامعه شناسانه هم دارد که وقتی شما به عنوان فیلمساز، حجم انبوهی از سیاهی و بدبختی و ویرانی را جلوی چشم بیننده می گذارید باید کمی امید و روشنی هم چاشنی کارتان کنید که فیلمنامه نویس، از این یک مورد– شاید عامدانه – عبور کرده است.
«سد معبر» از همان ابتدا به سراغ قصه گویی می رود. سکانس های اضافی ندارد. ریتم فیلم – تقریبا- تا پایان از نفس نمی افتد و زمان بندی درست ارائه اطلاعات به تماشاگر موجب همراهی او می شود تا به آن «پایان باز» برسد که البته از بس در سینمای ایران تکرار شده بعضی تماشاگران را دل زده می کند! چگونگی آغاز و پایان هر فیلم، علاوه بر اینکه سلیقۀ نویسنده و کارگردان است؛ به نوع روایت و لحن بیان قصه هم ربط پیدا می کند. در همین راستا بهتر بود که در پایان «سد معبر» فرجام کار شخصیت ها و گره داستانک ها مشخص می شد تا در این زمینه علامت سوالی در ذهن مخاطب به وجود نیاید و او بعد از دیدن فیلم، به مضمون و پیام اصلی فیلم فکر کند. چیزهایی مثل وجدان در عین تنگدستی، باج گیری ماموران دولتی، رواج دزدی در جامعه، تاثیر پول حرام در زندگی و البته تمسک به خرافات دینی!
حامد بهداد اینجا هم خودش است اما بالاتر و درخشان تر . همان آدم پرخاشگر، بی اعصاب، کلافه و خسته از جبر روزگار که این بار در قالب شخصیتی به نام «قاسم» فرو رفته و اوج بازی اش را می توانید در سکانس مواجهه با مرد مالخر در خلازیر و رویارویی با همسرش در آشپزخانه خانه خواهرش تصور کنید. همچنین نادر فلاح که بعد از «چند متر مکعب عشق» دوباره درخشیده و البته محسن کیایی که نشان داد برای نقشهای مکمل جدی هم خیلی انرژی می گذارد حتی اگر مانند نقش های قبلی اش مقداری بامزه و شیرین باشد!
سعید روستایی نشان داده که در نوشتن سکانس های پُر دیالوگ که کشمکش و استرس زیادی دارند ماهر است. همچنین نشان دادن زندگی آدمها در یک فضای ملموس و باور پذیر که تماشاگر مشابه آنها را حتما در اطراف خود دیده و به خوبی با آنها همذات پنداری می کند. در هر دو فیلمی که او نویسنده اش بوده دغدغه ها، درد دلها و حتی اعتراض ها از جنس مردم است. و برای یک هنرمند چه از این بهتر که جنس مردم زمانه اش را می شناسد و وقتی برای آنها خوراک فرهنگی مهیا می کند به مذاق آنها خوش می آید. هر چند طعم تلخی داشته باشد!
- مطالب مرتبط
- برادران لیلا که بودند و چه کردند؟
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- یادداشتی درباره فیلم "چپ راست"
- نگاهی به فیلم سراسر شب/ خسته و پُر مَلال!
- نگاهی به فیلم جمشیدیه / از کوره در رفتن!
- نگاهی به فیلم "پاپ"/ عشق و چیزهای دیگر
- نگاهی به بنفشه آفریقایی/ مردانگی های یک زن!
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- نقد کوتاهی بر فیلم "هفت و نیم"/فقط گفتن و رفتن!
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
نظرات کاربران
- 20 فیلم جنجالی که نباید با همسر یا نامزدتان تماشا کنید! (قسمت1)/دختر خوب و دختر گمشده!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- ببینید: تیپ و استایلِ دهه هفتادی های سینما!
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- عکسهای اکران خصوصی فیلم «ساعت 5 عصر»
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- فصل دوم سریال «نفس» امسال جلوی دوربین می رود
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- «نوشدارو» روی آنتن شبکه سلامت می رود
- حال خوب اجرای تئاتر در روزهای آلوده تهران
- پوراحمد: با بُکن نَکنهای صداوسیما کنار نمیآیم!
- عکسهای بدون حجاب بازیگر معروف ایرانی در کانادا
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- تصادف رضا عطاران؛ حادثه ای که به خیر گذشت!
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- نگاهی به فیلم «ماجان» / تکرارِ ساختاری منسوخ!
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- زیباترین بازیگران زن ایرانی در رتبه بندی جهانی
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- ده فیلم مناسب برای درون گراها و انزوا طلبان!
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- ازدواج مجری صدا و سیما با خانم بازیگر +عکس ها
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- عجیبترین اتفاقات سال 2020 در پروژههای سینمایی
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
- آهنگ جدید سینا شعبانخانی به نام ناراحتم
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- گزارشی از اختتامیه جشنواره سی و سوم فیلم کودکان
- سه شعر دردسرساز که خوانندگان معروف خواندند
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- تخفیف ویژۀ کتابهای سینمایی در نمایشگاه کتاب
- آهنگ «جان دار» ازمحمدرضا علیمردانی و امین بانی
- ساخت سریال در شبکه نمایش خانگی متوقف شد
- ببینید: تغییرِ ظاهر مجری زن تلویزیون!
- بازگشت ناامیدکنندۀ کارگردان بزرگ به سینما
- تازه ترین آمار فروش فیلمهای سینمایی
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!
- شایعات جنجالی دربارۀ ازدواج بازیگران/ از شریفینیا و رز رضوی تا بنیامین و بهاره افشاری
- دنباله سریال "دنیای شیرین دریا" بدون پوپک گلدره
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- خواننده های نسل جدید با کدام آهنگ ها معروف شدند؟
- معرفی بهترین فیلم های عاشقانه 2018
- شمارۀ «محمدرضا گلزار» چند؟!
- نگاهی به چند اثر حاضر در جشنواره فیلم فجر
- بشنوید: «رسم عاشقی» اثر رسول نجفیان درباره شهدا
- دست زدنِ مجری مرد به زن، برنامۀ زنده را به هم ریخت +ویدئو
- کمدین هایی که نقش جدی بازی کردند/ از مهران غفوریان تا رضا عطاران و جواد عزتی
- ببینید: تیپ و استایلِ دهه هفتادی های سینما!
- کچلهای سینما، از جمشید آریا تا صفر کشکولی!
- عکسهای اکران خصوصی فیلم «ساعت 5 عصر»
- تمام بازیگرانی که بعد از انقلاب، «ممنوعه» شدند
- ببینید: جشن تولدِ پدرخواندۀ سینمای ایران!
- ماجرای مرگ برادرِترانه علیدوستی درچهارشنبه سوری
- کلیپی که حمید عسکری را ممنوع الفعالیت کرد!
- عکس/ دیدار محسن چاوشی با خوانندۀ خارجنشین!
- فصل دوم سریال «نفس» امسال جلوی دوربین می رود
- 10 فیلمی که حتی مردان را هم به گریه میاندازد!
- «نوشدارو» روی آنتن شبکه سلامت می رود
- حال خوب اجرای تئاتر در روزهای آلوده تهران
- پوراحمد: با بُکن نَکنهای صداوسیما کنار نمیآیم!
- عکسهای بدون حجاب بازیگر معروف ایرانی در کانادا
- کمدین های شکستخورده ی 98 سینمای ایران
- تصادف رضا عطاران؛ حادثه ای که به خیر گذشت!
- معروف ترین و پر بیننده ترین سریال های ترکی/ از عشق ممنوع تا عشق اجاره ای!
- نگاهی به فیلم «ماجان» / تکرارِ ساختاری منسوخ!
- تازه ترین تصویر از«دی کاپریو» خبر ساز شد!
- خانم مجری: ۱۰ سال است که ممنوعالتصویرم!
- نکات اولیه ای که هر فیلمنامه نویس باید بداند
- فیلم هایی که بحران های زندگی زناشویی را نمایش دادند
- زیباترین بازیگران زن ایرانی در رتبه بندی جهانی
- اسکار ۲۰۲۳ برای «همه چیز همه جا به یکباره»
- ده فیلم مناسب برای درون گراها و انزوا طلبان!
- عکس متفاوت ترانه علیدوستی درفیلم مهتاب کرامتی
- ازدواج مجری صدا و سیما با خانم بازیگر +عکس ها
- نقد کوتاهی بر فیلم لتیان/، دربارۀ اِلی و دربارۀ یاسی!
- نگاهی به دو فیلم جنجالی که بر اساس زندگی قاتل زنان خیابانی ساخته شده اند
- عجیبترین اتفاقات سال 2020 در پروژههای سینمایی
- نقد کوتاهی به فیلم «بی وزنی»: چیزی شبیه اسمش!
- آهنگ جدید سینا شعبانخانی به نام ناراحتم
- در اکران آنلاین، انحصارها باید شکسته شود
- گزارشی از اختتامیه جشنواره سی و سوم فیلم کودکان
- سه شعر دردسرساز که خوانندگان معروف خواندند
- پخش ۱۴ کنسرت آنلاین برای روزهای قرنطینه خانگی
- تخفیف ویژۀ کتابهای سینمایی در نمایشگاه کتاب
- آهنگ «جان دار» ازمحمدرضا علیمردانی و امین بانی
- ساخت سریال در شبکه نمایش خانگی متوقف شد
- ببینید: تغییرِ ظاهر مجری زن تلویزیون!
- بازگشت ناامیدکنندۀ کارگردان بزرگ به سینما
- تازه ترین آمار فروش فیلمهای سینمایی
- آلبوم جدیدِ بدلِ «اندی» در ایران مجوز گرفت!
- آنجلینا جولی معشوقه ی شیطان میشود!
- شایعات جنجالی دربارۀ ازدواج بازیگران/ از شریفینیا و رز رضوی تا بنیامین و بهاره افشاری
- دنباله سریال "دنیای شیرین دریا" بدون پوپک گلدره